Onlangs werd mij gevraagd hoe ik als ondernemer en Christen anders functioneer dan niet Christen ondernemers. Letterlijk was de vraag: ‘welke Bijbelse principes hanteren jullie bij ondernemerschap’. In dit blog geef ik een eerste reactie, maar ik merk dat ik hier een heel boek over zou kunnen schrijven, en wellicht doe ik dat ook nog wel.

Principes

Als ik een willekeurige (niet ondernemende) Christen vraag welke bijbelse principes hij of zij in zijn of haar leven toepast, zal ie daar goed over na moeten denken. Na wat bedenktijd komen er waarschijnlijk wat algemene principes naar voren als naastenliefde, eerlijkheid, dienstbetoon, gebed, geven en het omgaan met de juiste mensen. Hoe algemeen deze principes ook lijken,

Jezus zegt dat de wet vervuld is wanneer we in liefde wandelen, dus daar zit kracht in. Ook gebed, geven, het juiste gezelschap houden, dienstbaar en eerlijk zijn, zijn principes die je op termijn absoluut een voorsprong kunnen geven in het leven. Maar als je succesvolle ondernemers volgt, heb je het idee dat ze een aantal geheime principes hebben ontdekt die ze niet met iedereen willen delen. Er is echter een nuance.

Echt succes

Ten eerste ontstaat succesvol ondernemerschap niet door een heel bijzondere principe of diep geheim. Ten tweede is het delen van dit geheim iets wat je juist wilt als je echt succesvol bent. En dat brengt ons bij de kern: Wellicht moeten we eerst omschrijven wat echt succes inhoudt, voordat we principes koppelen aan succes.

Roem en rijkdom

Voor ons is succes wanneer je tot je volle potentieel komt, wanneer je Gods plan voor je leven uitvoert, wanneer je doet waarvoor je in de wieg gelegd bent. Dit kan betekenen dat je duizenden mensen bereikt en miljoenen euro’s op de bank hebt, of dat je slechts invloed hebt op enkele mensen en maandelijks precies rond kunt komen met je inkomsten. Al is de kans groot dat wanneer je gericht bent op deze vorm van succes, en dus niet roem en rijkdom als hoofddoel hebt, je als bijproduct roem en rijkdom zult aantrekken.

Liefde voor geld

Op weg naar echt succes als christen ondernemer is daarom allereerst een basis houding belangrijk waarin je op de juiste manier bezig bent met het nastreven van succes. Zowel in de evangeliën als in de nieuw testamentische brieven, lezen we duidelijke waarschuwingen tegen een verkeerde houding en zucht naar geld. Wanneer we dus geldgedreven zijn, bevinden we ons in een gevaarlijk gebied. Aan de andere kant is deze waarschuwing tegen mamon en geldzucht voor veel mensen aanleiding om zich volledig af te keren van geld en succes. Op deze manier blokkeert religieuze vroomheid de kans op succes, zoals een monnik die een eed aflegt om celibaat te blijven de kans op een huwelijk en nageslacht uitsluit. De waarschuwing tegen rijkdom is bedoelt om ons klaar te stomen voor succes, niet om ons er weg te houden. Aangeven dat je op moet letten, is het tegenovergestelde van een verbod. Ik waarschuw mijn kinderen ook dat ze voorzichtig moeten zijn in een achtbaan over bij het skiën.

Rentmeester

Als de relatie tot geld en succes gezond is, is de weg open voor een ondernemer om een goed rentmeester te zijn van materiële zaken. Maar wat nog veel belangrijker is, is dat daarnaast het rentmeesterschap van de door God gegeven talenten en kwaliteiten kan worden ontwikkeld (I Petrus 4:10). Vanuit een besef dat jij van hoge waarde bent, en dat God jou waardevolle vaardigheden, talenten en ervaringen heeft toevertrouwt, kan je met groot vertrouwen het ondernemerschap ontplooien.

Vertrouwen en geloof

De stappen die je als ondernemer zet, impliceren altijd risico en dus vertrouwen in een God die achter je staat en je partner is. Je laat zekerheden achter je, en je stelt je afhankelijk op van de zegen van God. Je gaat over van de zekerheid van manna, naar de afhankelijkheid van Gods zegen. Maar daarnaast verlaat je ook de woestijn van net genoeg en gaat binnen in het land van overvloed. Dit geloof in Gods zegen en het vertrouwen om zekerheden achter je te laten, kun je alleen ontwikkelen als je doordrongen bent van je waarde voor God en Zijn verlangen om voorspoedig te zien worden in alles wat je onderneemt.

Roeien of zeilen

Er is echter nog een hele andere benadering om te praten over de principes die wij als Christenen toepassen in ondernemerschap. Dan heb je het met name over waarin onze houding en principes verschillen van die van ondernemers die deze principes niet toepassen. Het interessante is daarbij echter dat ook veel niet Christenen deze principes hebben ontdekt en zelfs toepassen. We zullen er een aantal nagaan, die allemaal duidelijk te herleiden zijn uit de Bijbel, maar die ook in de seculiere literatuur uitvoering worden beschreven. Ik maak daarom niet zozeer onderscheid tussen Christen ondernemers en niet Christen ondernemers, maar ondernemers die principes voor hun laten werken en ondernemers die uit eigen kracht hun succes bewerken. Ik noem het ook wel roeien of zeilen. Bij roeien heb je het in eigen hand, bij zeilen ben je afhankelijk van de wind. Het enige wat je bij zeilen nodig hebt is de inzichten en vaardigheden om gebruik te maken van de wind. Zelfs bij tegenwind kun je met zeilen je doel bereiken. Ik zal tien zeilprincipes beschrijven. De omschrijving en de opsomming zijn echter verre van volledig, maar geven wel een goed idee van de mindset die je nodig hebt als zeilende ondernemer.

I. Ondernemen vanuit je passie en unieke DNA.
Waar je kunt ondernemen op basis van kansen in de markt, kun je ook ondernemen omdat je jouw unieke mix van gaven, talenten en ervaring wilt inzetten om de markt mee te bedienen. Je bent dat niet gedreven door kansen op snelle winst, maar meer door het verlangen om een verschil te maken,

II. Dienstbetoon.
Om de klant echt die wauw ervaring te geven, is het belangrijk dat je je dienstbaar opstelt en bereid bent de extra mijl te gaan.

III. Eerst geven.
Give first is een principe dat uitgebreid wordt toegepast in de marketing en de laatste jaren enorme opgang doet. Mensen ontdekken dat het beter is te geven dan te ontvangen.

IV. Tienden.
Bedrijven en ondernemers ontdekken niet alleen de kracht van eerst geven voordat je kunt ontvangen naar de markt toe, maar ook de kracht om een deel van de winst of van het inkomen te geven aan goede doelen. Of je nu Robert Kiyosaki (Rijke Pa, Arme Pa), T, Harv Eker (Millionaire mind) of David Bach (Automatic Millionaire) leest, allemaal beschrijven zij de kracht van het geven van 10 procent.

V.Win/win verhoudingen.
Je naaste liefhebben als jezelf, de belangrijkste opdracht uit de Bijbel, kan zakelijk vertaald worden in het enkel aangaan van win/win overeenkomsten. Elke zakelijke relatie moet beide partijen verder brengen. Op deze manier bouw je aan lange termijn succes, in plaats van korte, snelle winst.

VI. Team versus individu.
Jezus zei tegen de rijke jongeling niet alleen dat hij los moest komen van zijn bezittingen, maar dat hij ook in Zijn team mee moest en Hem moest volgen. Veel zelfstandige ondernemers komen snel in een isolement van keihard werken terecht, terwijl wanneer we echt Jezus volgen, hij ons zal helpen om ons te omringen met de juiste mensen.

VII. Dienend leiderschap.
Als teamspeler zijn we niet bezig om ons team te controleren en voor ons te laten werken, maar zijn we onderdeel van het team. De rol van ieder teamlid is net zo cruciaal en op die maner waarderen we ook alle mensen waar we mee werken. We zien personeel niet als een kostenpost of een werkpaarden die geld voor ons moeten genereren, maar als kostbare personen, die wij Gods liefde en respect kunnen tonen.

VIII. Het systeem voor je laten werken.
In de Bijbel wordt een verhaal vertelt van een rentmeester die ontslagen werd door zijn heer. Direct na de aankondiging van dit ontslag kwijt hij nog snel de schulden kwijt van enkele grote klanten van zijn heer. Zijn heer werd niet boos, maar prees hem omdat hij dit een slimme actie vond. Hij gaf aan dat deze rentmeester eindelijk bezig was om dingen in gang te zetten die hem voordeel gingen opleveren. Dit verhaal toont aan dat Jezus het waardeert als wij slim en commercieel omgaan met het systeem. Los komen van het economische systeem is een eerste stap, het systeem voor ons laten werken is de volgende stap. Wanneer je gericht bent op het creëren van vrijheid, voorkom je dat je een bedrijf bouwt rondom jezelf. Ook dat is bevrijdende wijsheid die we veel tegenkomen in literatuur en coachingsprogramma’s, maar die ook zijn oorspong vindt in de bijbel.

IX. Creativiteit boven productiviteit.
De industriële relovutie bracht veel mooie nieuwe mogelijkheden, maar al snel verschoof de nadruk naar productie en efficientie. De mens werd een middel in dienst van de machines. Time and motion studies moesten de mens nog efficienter laten werken. Kostenreductie en tijdwinst stond bovenaan het prioriteitenlijstje van elke manager. Inmiddels is duidelijk dat de positie van de mens weer in ere herstelt moest worden, maar is de nadruk nog altijd op productie, efficientie en  kostenreductie. De mens is echter gemaakt voor creativiteit en het leveren van toegevoegde waarde. Ondernemers die gericht zijn op het creeren van waarde met hun product en dienst en de organisatie en het business model daar omheen bouwen, zullen een gezonde onderneming bouwen.

X. Integriteit.
Welicht had iedereen verwacht dat integriteit als eerste principes genoemd zou worden, maar ik wil voorkomen dat we denken in traditionele cliché’s die hun kracht hebben verloren. Als ik een spel met jou speel, Monopoly, Mens erger je niet, Risk of wat dan ook, en ik beloof dat ik eerlijk zal spelen, zijn daarmee mijn kansen op het winnen van het spel verhoogd? Vaak denken Christenen dat eerlijk zaken doen een sleutel tot succes is. Eerlijk zaken doen is een sleutel tot het in stand houden van succes, maar niet tot het bereiken van succes! Voor mij gaat integriteit dan ook een stapje verder. Iemand die integer is, is authentiek. Een integer iemand is wat hij zegt, en zegt wat hij is. Een integere zakenman wint vertrouwen door niet alleen eerlijk zijn belastingformulier in te vullen, maar duidelijkheid te verschaffen aan iedereen met wij hij optrekt over wie hij is en waar hij voor staat. Hij houdt zich aan zijn woord en is in staat om ook onder druk van anderen, vast te houden aan zijn overtuiging. Dat doet hij niet op een manier die aanstoot geeft, maar juist op een manier die respect afdwingt.

Voordeel

Heeft een Christen dan nog wel voordeel ten opzichte van alle anderen die deze principes hanteren? Absoluut. Er zijn heel veel voordelen, maar helaas maken wij er zelden gebruik van. Maar een van die voordelen is dat wij alle principes die genoemd zijn, niet als techniek hoeven te leren, maar dat we ze kunnen toepassen vanuit ons hart. Je kunt bijvoorbeeld iemand wel vertellen dat hij zich dienstbaar moet opstellen en de extra mijl moet gaan, maar een Christen kan dit vanuit zijn hart, met volle overtuiging en overgave doen!

 

Geschreven door Gertjan Goldschmeding
...heel gelukkig getrouwd met Andria, super trots op mijn 2 zoons en dochter, coach van ondernemers en andere mensen die hun leven ten volle willen leven. Auteur, ondernemer, conferentiespreker, voorganger van Life Connexion. Mijn levensdoel: jou helpen ontdekken wat echt succes is.